Het gebrek aan verbinding met je kern, jouZelf, kan leiden tot stress en gevoelens van onrust. Hoe kun je vanuit Systemisch Werk dichter bij je kern komen?
Heb je weleens het gevoel dat je op de automatische piloot leeft? Je doet wat er van je verwacht wordt, je zorgt voor anderen, je houdt alle ballen in de lucht. Maar als je even stilvalt, voelt het leeg. Je weet niet meer zo goed wat jij zelf wilt.
Misschien merk je dat je keuzes maakt op basis van wat anderen nodig hebben. Dat je meer bezig bent met verwachtingen van je werk, je familie of je vrienden, dan met wat jou echt energie geeft. Soms voelt het alsof je door de dagen heen gaat zonder echt te voelen wat jij zelf wilt. Hoe kom je weer bij jezelf terug?
De systemische oorzaak: Waarom je jezelf niet meer voelt
Vanuit Systemisch Werk kijken we niet alleen naar gedrag of gewoonten, maar naar de dieperliggende patronen die je vormen. Patronen die vaak al generaties meegaan. Als je moeite hebt met voelen wat jij zelf nodig hebt, kan daar een systemische oorsprong achter zitten. Misschien herken je iets van het volgende:
- Je bent opgegroeid in een gezin waarin zorgen voor anderen vanzelfsprekend was. Er was weinig ruimte voor jouw behoeften, dus leerde je om die aan de kant te schuiven.
- Je draagt onbewust gevoelens die niet van jou zijn. Verdriet, schaamte of schuld van een ouder of grootouder, die jij zonder het te weten met je meedraagt.
- Je probeert het systeem te beschermen. In families waar veel pijn of verlies is geweest, ontstaat vaak een onzichtbare afspraak: “Ik zal geen extra last veroorzaken.” Dus word je stil, pas je je aan, cijfer je jezelf weg.
Op het eerste gezicht lijkt dit liefdevol en loyaal, maar op de lange termijn raak je de verbinding met jezelf kwijt. Dat gaat niet zonder gevolgen.
Stress en burn-out als gevolg van zelfverlies
Wanneer je structureel buiten jezelf leeft, heeft dat een prijs. Omdat je niet op tijd voelt waar je grenzen liggen, ga je er gemakkelijk overheen. Je raakt overbelast. Jezelf wegcijferen en minder belangrijk maken ten opzichte van anderen, voelt leeg en daar wort je ook niet blij van. Langzaam maar zeker ontstaat een innerlijke strijd. Diep van binnen voel je dat er iets mis is, maar je hebt geen idee wat dit is.
Veel mensen die tegen een burn-out aanlopen, merken dat ze jarenlang voor anderen hebben geleefd, zonder echt stil te staan bij hun eigen behoeften. Het goede nieuws? Je kunt de weg naar jezelf terugvinden. Wanneer je steeds vanuit aanpassing leeft, raakt je systeem uitgeput. Niet meteen, want je kunt veel dragen, maar langzaam stapelen de signalen zich op.
In gesprekken komt dan naar voren dat ze wel weten wat ze niet meer willen, maar nog geen idee wat dan wel. Het is een mooi begin om op zoek te gaan naar Wat Wel Werkt. Tijd om terug te komen bij jezelf, in jouw binnenwereld.
Wat gebeurt er als je weer in verbinding komt met jezelf?
Gelukkig kun je dat contact met jezelf herstellen. Niet door nog harder je best te doen, maar door stil te staan bij de patronen waarin je verstrikt bent geraakt. Wanneer je systemisch kijkt naar je plek in het familiesysteem, ontstaat er ruimte om jouw plek opnieuw in te nemen. Deze keer als volwassene, met alles wat je nu weet.
En dan gebeurt er iets bijzonders. Je voelt beter wat voor jou klopt. Je durft 'nee' te zeggen, zonder je schuldig te voelen. Je ervaart meer rust en minder innerlijke strijd. Eigenlijk merk je eindelijk dat je niets hoeft aan te passen en het volledig oké is om jezelf te zijn. Je mag gewoon weer thuis komen. Die verbinding met jezelf was er altijd al, je bent hem alleen kwijtgeraakt.
Oefening voor thuis: Jij en je innerlijke plek – met poppetjes
Deze oefening helpt je te voelen waar jij nu staat in verhouding tot jezelf en tot je familiesysteem of omgeving. Je hebt hiervoor 5 poppetjes nodig (of alternatieven zoals steentjes, stoelen, briefjes, enz.).
- Pak een poppetje voor jezelf zoals je nu bent en een poppetje voor je kern / je essentie / je ware zelf. Kies ook poppetjes voor je moeder, je vader, en voor ‘het leven’ of werk als thema.
- Kies een plek waar je in Het Veld werkt. Dit kan op een tafel zijn of een bepaald gebied op de grond. Zet vervolgens alle poppetjes neer ten opzichte van elkaar. Denk niet te veel na bij hoe je ze neerzet. Laat dit volledig organisch ontstaan. Vanuit gevoel. Vanuit een innerlijk beeld. Hierin is alles precies goed.
- Neem eerst het beeld eens waar. Laat alles staan zoals je ze in eerste instantie hebt neergezet. Zelfs als je vindt dat het 'niet goed' is. Je eerste ingeving is namelijk 'precies goed'. Kijk er naar en schrijf op wat je opvalt en zelfs wat je er van vindt.
- Als het lukt, bekijk dezelfde opstelling ook eens vanuit een ander gezichtspunt. Wat valt je dan op? Bij wie of wat sta jij als poppetje dichtbij of juist ver weg. Wat zijn de kijkrichtingen? Kijken ze allemaal naar elkaar, dezelfde richting op of is iemand hierin afwijkend? Let hierbij ook op je eigen ademhaling en lichamelijke sensaties. Schrijf alles op wat je opvalt.
- Experimenteer door het poppetje van jezelf dichter bij je kern te zitten en voel wat er dan verandert. Of probeer een van de andere figuren achter je te plaatsen. Ontdek wat er spontaan in je opkomt of in je lichaam gebeurt.
- Sluit de oefening af met een paar reflectievragen:
- Wat voel ik als ik dicht bij mijn kern sta?
- Wat heb ik nodig om deze plek vaker in te nemen?
- Wat mag ik symbolisch teruggeven aan mijn familiesysteem, zodat ik mijn eigen plek kan innemen?
Laat je me weten wat je van deze oefening vindt? Tijdens een opstellingsavond of een individuele sessie kun je nog meer ontdekken waar jouw patronen vandaan komen en hoe je de verbinding met jezelf kunt herstellen. Ik nodig je graag uit om weer ruimte te maken voor jezelf. Je bent van harte welkom.